Բ Ա Ժ Ի Ն 11
(համաձայն սույն օրենսգրքի 444-րդ հոդվածի 9-րդ մասի` սույն օրենսգրքի 11-րդ (բացառությամբ Օրենսգրքի 238-րդ հոդվածի 3-րդ մասի) բաժինը ուժի մեջ է մտնում 2021 թվականի հունվարի 1-ից: Օրենսգրքի 238-րդ հոդվածի 3-րդ մասով սահմանված՝ անշարժ գույքի հարկի հաշվարկման նպատակով անշարժ գույքի կադաստր վարող մարմնի կողմից՝ ըստ անշարժ գույքի սեփականատերերի` Օրենսգրքի 227-րդ հոդվածով սահմանված անշարժ գույքի հարկով հարկման օբյեկտ համարվող անշարժ գույքի (ըստ հողամասերի և (կամ) դրանց համապատասխան բարելավումների) ու դրանց համապատասխան կադաստրային արժեքների ու հաշվարկային զուտ եկամուտների վերաբերյալ տեղեկությունները հարկ վճարողներին հաշվառող մարմիններ ներկայացնելուն վերաբերող դրույթն ուժի մեջ է մտնում 2017 թվականի հունվարի 1-ից:)
ԱՆՇԱՐԺ ԳՈՒՅՔԻ ՀԱՐԿԸ
Գ Լ ՈՒ Խ 45
ԱՆՇԱՐԺ ԳՈՒՅՔԻ ՀԱՐԿԸ ԵՎ ՎՃԱՐՈՂՆԵՐԸ
Հոդված 224. | Անշարժ գույքի հարկը |
1. Անշարժ գույքի հարկը հարկ վճարողներին սեփականության իրավունքով պատկանող հարկման օբյեկտ համարվող անշարժ գույքի համար սույն բաժնով սահմանված կարգով Հայաստանի Հանրապետության համայնքների բյուջեներ վճարվող տեղական հարկ է, որը կախված չէ հարկ վճարողների տնտեսական գործունեության արդյունքներից:
2. Անկախ սույն հոդվածի 1-ին մասում նշված սեփականության իրավունքի առկայությունից` սույն բաժնով սահմանված դեպքերում ու կարգով անշարժ գույքի հարկ վճարվում է նաև մշտական օգտագործման տրամադրված` պետական սեփականություն հանդիսացող հողերի, ինչպես նաև Օրենսգրքի 227-րդ հոդվածի 2-րդ մասի 8-րդ կետում նշված հարկման օբյեկտ համարվող անշարժ գույքի համար:
Հոդված 225. | Անշարժ գույքի հարկ վճարողները |
1. Անշարժ գույքի հարկ վճարողներ են համարվում կազմակերպություններն ու ֆիզիկական անձինք, բացառությամբ պետական մարմինների, համայնքային կառավարչական հիմնարկների, Հայաստանի Հանրապետության կենտրոնական բանկի, ինչպես նաև բազմաբնակարան շենքի բնակարանների և (կամ) ոչ բնակելի տարածքների սեփականատերերի` բազմաբնակարան շենքի սպասարկման և պահպանման համար անհրաժեշտ (այդ թվում` շենքի տակ գտնվող)` ընդհանուր բաժնային սեփականության իրավունքով այդ սեփականատերերին պատկանող հողամասի մասով:
2. Մշտական օգտագործման տրամադրված պետական սեփականություն հանդիսացող հողի համար անշարժ գույքի հարկը վճարում է պետական սեփականություն հանդիսացող հողի մշտական օգտագործողը:
3. Եթե հարկման օբյեկտն ընդհանուր համատեղ սեփականության իրավունքով պատկանում է մեկից ավելի հարկ վճարողների, ապա անշարժ գույքի հարկի գծով սույն բաժնով սահմանված պարտավորությունների համար նրանք կրում են համապարտ պատասխանատվություն, բացառությամբ ընդհանուր համատեղ սեփականության իրավունքով պատկանող այն հողամասերի, որոնցում առկա են տարբեր հարկ վճարողներին սեփականության իրավունքով պատկանող անշարժ գույքի միավորներ` շենքեր և (կամ) շինություններ: Տարբեր հարկ վճարողներին սեփականության իրավունքով պատկանող անշարժ գույքի միավորներով ծանրաբեռնված` ընդհանուր համատեղ սեփականության իրավունքով պատկանող հողամասերի մասով անշարժ գույքի հարկի գծով սույն բաժնով սահմանված պարտավորությունների համար նրանք պատասխանատվություն են կրում հավասար չափով:
4. Եթե հարկման օբյեկտն ընդհանուր բաժնային սեփականության իրավունքով պատկանում է մեկից ավելի հարկ վճարողների, ապա անշարժ գույքի հարկի գծով սույն բաժնով սահմանված պարտավորությունների համար նրանք պատասխանատվություն են կրում յուրաքանչյուրն իր բաժնի չափով:
(225-րդ հոդվածը փոփ. 23.03.18 ՀՕ-261-Ն)
Հոդված 226. | Լիազոր մարմինները |
1. Օրենսգրքի 4-րդ հոդվածով սահմանված` «լիազոր մարմին» հասկացությունը, սույն բաժնի կիրառության իմաստով, ունի հետևյալ նշանակությունը.
1) անշարժ գույքի կադաստր վարող մարմին` անշարժ գույքի նկատմամբ իրավունքների և սահմանափակումների պետական գրանցում իրականացնող` Կառավարության լիազոր պետական կառավարման մարմին.
2) հաշվառող մարմիններ` «Տեղական ինքնակառավարման մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքով սահմանված` տեղական ինքնակառավարման մարմիններ, որոնք`
ա. իրականացնում են հարկ վճարողների և անշարժ գույքի հարկի հաշվառումը` Կառավարության սահմանած կարգով,
բ. իրականացնում են անշարժ գույքի հարկի վճարումների ընդունումը (այդ թվում` ժամկետանց պարտավորությունների հավաքումը), վճարման նկատմամբ հսկողությունը, ինչպես նաև հարկային վարչարարությունը:
(226-րդ հոդվածը փոփ. 23.03.18 ՀՕ-261-Ն)
Գ Լ ՈՒ Խ 46
ԱՆՇԱՐԺ ԳՈՒՅՔԻ ՀԱՐԿՈՎ ՀԱՐԿՄԱՆ ՕԲՅԵԿՏԸ, ՀԱՐԿՄԱՆ ԲԱԶԱՆ ԵՎ ԴՐՈՒՅՔԱՉԱՓԵՐԸ
Հոդված 227. | Անշարժ գույքի հարկով հարկման օբյեկտը |
1. Անշարժ գույքի հարկով հարկման օբյեկտ է համարվում անշարժ գույքը` հողամասերը և (կամ) դրանց բարելավումները:
2. Սույն բաժնի կիրառության իմաստով, հողամասերը` ըստ նպատակային և գործառնական նշանակության, սահմանվում են Հայաստանի Հանրապետության հողային օրենսդրությամբ, իսկ հողամասերի բարելավումներ են համարվում հողամասերում կառուցված հետևյալ ստորգետնյա և վերգետնյա շենքերը, շինությունները կամ կառույցները (այսուհետ սույն բաժնում` շինություններ).
1) բնակելի նշանակության շինությունները, այդ թվում`
ա. անհատական բնակելի տունը` հողամասի վրա կառուցված, իր տնտեսական շինություններով կառույցը,
բ. բազմաբնակարան բնակելի շենքի բնակարանը` բազմաբնակարան բնակելի շենքում ֆիզիկական անձանց բնակության համար նախատեսված, իրավունքների պետական գրանցումն իրականացնող լիազոր մարմնում առանձին ծածկագրով գրանցված և համարակալված տարածքը,
գ. այգետնակը (ամառանոցը)` այգեգործական զանգվածում առանձին հողամասի վրա կառուցված իր տնտեսական շինություններով կառույցը.
2) բազմաբնակարան բնակելի շենքը` մեկից ավելի բնակարաններ, ոչ բնակելի և ընդհանուր օգտագործման տարածքներ ունեցող կառույցը.
3) բազմաբնակարան շենքի ոչ բնակելի տարածքը` բազմաբնակարան շենքում բնակարան, հասարակական, արտադրական նշանակության շինություն չհամարվող, իրավունքների պետական գրանցումն իրականացնող լիազորված մարմնում առանձին ծածկագրով գրանցված և համարակալված տարածքը.
4) ավտոտնակը` տրանսպորտային միջոցների կայանման համար նախատեսված կառույցը.
5) հասարակական նշանակության շինությունը` բնակչության սոցիալական սպասարկման, վարչական նպատակներով օգտագործման կամ հասարակական կազմակերպությունների տեղակայման համար նախատեսված շենքերը և շինությունները.
6) արտադրական նշանակության շինությունը` արդյունաբերական և գյուղատնտեսական արտադրությունների տեղակայման և դրանց մեջ տեխնոլոգիական սարքավորումների շահագործման համար անհրաժեշտ պայմաններ ապահովող շենքերը և շինությունները.
7) Կառավարության սահմանած կարգով բնութագրվող` սույն մասում նշված համապատասխան անավարտ կիսակառույց շինությունները.
8) Հայաստանի Հանրապետության օրենսդրության համաձայն` նոր կառուցված և (կամ) փոփոխություններ կրած և անշարժ գույքի կադաստր վարող մարմնի կողմից հաշվառված ու գնահատված` սույն մասում նշված համապատասխան հարկման օբյեկտ համարվող անշարժ գույքը, որը դեռևս չի ստացել իրավունքների պետական գրանցում, ինչպես նաև հողամասի սեփականության իրավունք ունեցող հարկ վճարողների կողմից այդ հողամասի վրա ինքնակամ կառուցված շենքերը և շինությունները, այդ թվում` բազմաբնակարան շենքերում կամ շենքերին կից ինքնակամ կառույցները:
(227-րդ հոդվածը փոփ. 23.03.18 ՀՕ-261-Ն)
Հոդված 228. | Անշարժ գույքի հարկով հարկման բազան |
1. Անշարժ գույքի հարկով հարկման բազա են համարվում Օրենսգրքի բաղկացուցիչ մասը կազմող հավելված 1-ով սահմանված կարգով գնահատված հողամասի և շինությունների կադաստրային արժեքները, բացառությամբ սույն հոդվածի 2-րդ մասով սահմանված դեպքի:
2. Գյուղատնտեսական նշանակության հողերի համար անշարժ գույքի հարկով հարկման բազա է համարվում Օրենսգրքի բաղկացուցիչ մասը կազմող հավելված 2-ով սահմանված` կադաստրային գնահատման կարգով հաշվարկված հաշվարկային զուտ եկամուտը:
3. Անշարժ գույքի գնահատումը կամ վերագնահատումը (այսուհետ սույն բաժնում նաև` կադաստրային գնահատում) կատարում է անշարժ գույքի կադաստր վարող մարմինը երեք տարին մեկ անգամ` կադաստրային գնահատման հարկային տարվա հուլիսի 1-ի դրությամբ հաշվառված տվյալներով: Գնահատված կամ վերագնահատված կադաստրային արժեքը (հաշվարկային զուտ եկամուտը) հիմք է ընդունվում գնահատման կամ վերագնահատման հարկային տարվան հաջորդող երեք հարկային տարիների համար հարկման բազան որոշելու համար, բացառությամբ սույն հոդվածի 4-րդ մասով սահմանված դեպքերի:
4. Կադաստրային գնահատման հարկային տարվա հուլիսի 1-ից հետո Հայաստանի Հանրապետության օրենսդրությամբ սահմանված կարգով սեփականության իրավունքով ձեռք բերված, ինչպես նաև կադաստրային գնահատման հարկային տարվա հուլիսի 1-ի դրությամբ անշարժ գույքի կադաստր վարող մարմնում առկա հաշվառման (այդ թվում` ընթացիկ հաշվառում իրականացնող իրավասու մարմնից ստացված) տվյալների համեմատությամբ մինչև անշարժ գույքի հաջորդ կադաստրային գնահատման հարկային տարին ներառյալ ընկած ժամանակաշրջանում նոր առաջացած և (կամ) փոփոխություններ կրած հարկման օբյեկտ համարվող անշարժ գույքի հարկման բազան հաշվարկվում է Օրենսգրքի բաղկացուցիչ մասը կազմող 1-ին կամ 2-րդ հավելվածներով սահմանված կադաստրային գնահատման կարգերով, որը հիմք է ընդունվում գնահատման ամսվան հաջորդող ամսվանից մինչև սույն հոդվածի 3-րդ մասով սահմանված հաջորդ կադաստրային գնահատման հարկային տարին ներառյալ հարկման բազան որոշելու համար:
5. Սույն բաժնի կիրառության իմաստով` նոր առաջացած և (կամ) փոփոխություններ կրած է համարվում կադաստրային գնահատման հարկային տարվա հուլիսի 1-ի դրությամբ անշարժ գույքի կադաստր վարող մարմնում գրանցված տեղեկությունների համեմատությամբ մինչև հաջորդ կադաստրային գնահատման հարկային տարվա ավարտը նոր կառուցված կամ նպատակային կամ գործառնական նշանակության (հողատեսքի), ավարտվածության աստիճանի, հարկայնության փոփոխություններ կրած հարկման օբյեկտ համարվող (այդ թվում` Օրենսգրքի 227-րդ հոդվածի 2-րդ մասի 8-րդ կետում նշված) անշարժ գույքը:
6. Սույն հոդվածի 5-րդ մասով սահմանված անշարժ գույքի վերաբերյալ ընթացիկ հաշվառման տեղեկությունները հաշվառող մարմիններն անշարժ գույքի կադաստր վարող մարմին են ներկայացնում Օրենսգրքի 235-րդ հոդվածով սահմանված կարգով:
7. Սույն հոդվածի 1-ին և 2-րդ մասերով սահմանված կադաստրային արժեքները և հաշվարկային զուտ եկամուտները համարվում են անշարժ գույքի հարկով հարկման բազա մինչև անշարժ գույքի հարկով հարկման նպատակով անշարժ գույքի շուկայական գնահատման կարգը սահմանող օրենքի ուժի մեջ մտնելը, որի ուժի մեջ մտնելուց հետո անշարժ գույքի հարկով հարկման բազա է համարվում անշարժ գույքի հարկման օբյեկտի շուկայական արժեքը:
Հոդված 229. | Անշարժ գույքի հարկի դրույքաչափերը |
1. Անշարժ գույքի հարկը հաշվարկվում է հետևյալ տարեկան դրույքաչափերով.
1) գյուղատնտեսական նշանակության հող հանդիսացող անշարժ գույքի համար` 15 տոկոս.
2) ոչ գյուղատնտեսական նշանակության հող հանդիսացող անշարժ գույքի համար`
ա. արդյունաբերության (ներառյալ` հանքավայրերը և արտադրական գործունեությունից խախտված տարածքները), տրանսպորտի, կապի, ռադիոհեռարձակման, հեռուստատեսության, պաշտպանության նպատակներով օգտագործվող, գազատար խողովակաշարերով զբաղեցված հողատարածքների, ինչպես նաև ջրային ֆոնդի հողերի համար հետևյալ չափերով.
Բնակավայրերի ներսում |
1 տոկոս |
Բնակավայրերից դուրս |
0.5 տոկոս |
բ. գյուղական համայնքների վարչական սահմաններում ընդգրկված բնակելի կառուցապատման հող հանդիսացող անշարժ գույքի համար` 0.6 տոկոս,
գ. անտառային ֆոնդի հողերի (բացառությամբ դրանցում գտնվող գյուղատնտեսական հողատեսքերի) համար` մեկ տոկոս,
դ. ոչ գյուղատնտեսական նշանակության մյուս հողերի համար` մեկ տոկոս.
3) Օրենսգրքի 227-րդ հոդվածի 2-րդ մասի 1-3-րդ, 7-րդ և 8-րդ կետերով սահմանված հարկման օբյեկտ համարվող անշարժ գույքի համար (բացառությամբ սույն մասի 4-րդ և 5-րդ կետերով սահմանված դեպքերի)`
Հարկման բազան |
Հարկի դրույքաչափը |
մինչև 3 միլիոն դրամը ներառյալ |
0 տոկոս |
3 միլիոն դրամից ավելի` մինչև 10 |
100 դրամ` գումարած |
10 միլիոն դրամից ավելի` մինչև 20 |
7100 դրամ` գումարած |
20 միլիոն դրամից ավելի` մինչև 30 |
27100 դրամ` գումարած |
30 միլիոն դրամից ավելի` մինչև 40 |
67100 դրամ` գումարած |
40 միլիոն դրամից ավելի |
127100 դրամ` գումարած հարկման |
4) Օրենսգրքի 227-րդ հոդվածի 2-րդ մասի 5-8-րդ կետերով սահմանված` հարկման օբյեկտ համարվող հասարակական և արտադրական նշանակության շինություն հանդիսացող անշարժ գույքի համար` 0.3 տոկոս.
5) Օրենսգրքի 227-րդ հոդվածի 2-րդ մասի 4-րդ, 7-րդ և 8-րդ կետերով սահմանված` հարկման օբյեկտ համարվող ավտոտնակ հանդիսացող անշարժ գույքի համար` 0.2 տոկոս:
2. Համայնքի ավագանին համայնքի ղեկավարի առաջարկությամբ կարող է մինչև տասը տոկոսով բարձրացնել տվյալ համայնքի բյուջե վճարվող անշարժ գույքի հարկի հաշվարկման` սույն հոդվածի 1-ին մասով սահմանված դրույքաչափերը:
Գ Լ ՈՒ Խ 47
ԱՆՇԱՐԺ ԳՈՒՅՔԻ ՀԱՐԿԻ ԱՐՏՈՆՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԸ
Հոդված 230. | Անշարժ գույքի հարկի արտոնությունները |
1. Անշարժ գույքի հարկից ազատվում են`
1) պետական արգելանոցները և արգելավայրերը, ազգային և ծառաբանական զբոսայգիները, բուսաբանական այգիները և պատմամշակութային նշանակության հողերը, բացառությամբ վարձակալության և ծառայողական օգտագործման տրված հողերի.
2) բնակավայրերում պետական սեփականություն հանդիսացող ընդհանուր օգտագործման հողերը (մասնավորապես` հրապարակներ, փողոցներ, անցումներ, ճանապարհներ, զբոսայգիներ, պուրակներ, ջրամբարներ).
3) հանրակրթական, նախնական մասնագիտական (արհեստագործական) և միջին մասնագիտական ուսումնական հաստատություններին կից ուսումնաարտադրական և փորձարարական հողամասերը.
4) գյուղատնտեսական նշանակության հողերի` բազմամյա տնկարկների (խաղող, կորիզավոր պտուղ կամ հնդավոր պտուղ) հողատեսքերի վրա նոր հիմնված և երիտասարդ խաղողի ու պտղատու այգիները, մինչև տնկարկների յուրաքանչյուր տեսակի համար` ըստ ագրոտեխնիկական ցուցումների լրիվ պտղաբերության հասնելու տարին ներառյալ` դրանց տարածքը 0.1 հեկտար և ավելի լինելու դեպքում.
5) պետական անտառային ֆոնդի հողերը, բացառությամբ գյուղատնտեսական նշանակության վարձակալության տրված հողերի.
6) օտարերկրյա պետությունների և միջազգային կազմակերպությունների դիվանագիտական և ներկայացուցչական նպատակների համար օգտագործվող հողերը` փոխադարձության սկզբունքով, Հայաստանի Հանրապետության արտաքին գործերի բնագավառում լիազորված պետական կառավարման մարմնի միջնորդության հիման վրա.
7) Հայաստանի Հանրապետության օրենսդրությամբ սահմանված պետական սեփականություն համարվող պատմամշակութային նշանակության հարկման օբյեկտ համարվող շինությունները` Կառավարության սահմանած ցանկին համապատասխան, ինչպես նաև կրոնական կազմակերպություններին սեփականության իրավունքով պատկանող` մինչև 1991 թվականը կառուցված Հայաստանի Հանրապետության օրենսդրությամբ սահմանված դասակարգմանը համապատասխան` կրոնական, պաշտամունքային շինությունները.
8) Հայաստանյայց Առաքելական Սուրբ Եկեղեցուն (Մայր Աթոռ Սուրբ Էջմիածնին)`
ա. սեփականության իրավունքով պատկանող հուշարձանի կարգավիճակ չունեցող եկեղեցիները, հոգևոր-մշակութային, կրթադաստիարակչական, եկեղեցական և ծիսական պարագաների արտադրության և իրացման համար օգտագործվող շինությունները, որոնց ցանկը սահմանում է Կառավարությունը,
բ. սեփականության և անհատույց մշտական օգտագործման իրավունքով պատկանող` Հայաստանի Հանրապետության օրենսդրությամբ սահմանված դասակարգմանը համապատասխան` կրոնական, պաշտամունքային շինությունների, Հայաստանյայց Առաքելական Սուրբ Եկեղեցուն (Մայր Աթոռ Սուրբ Էջմիածնին) պատկանող` հուշարձանի կարգավիճակ չունեցող եկեղեցիների, հոգևոր-մշակութային, կրթադաստիարակչական, եկեղեցական և ծիսական պարագաների արտադրության և իրացման համար օգտագործվող կառույցների, Հայաստանյայց Առաքելական Սուրբ Եկեղեցու (Մայր Աթոռ Սուրբ Էջմիածնի) ներքին սպասարկումն իրականացնող արհեստանոցների զբաղեցրած, ինչպես նաև դրանց սպասարկման և օգտագործման համար անհրաժեշտ հողամասերը: Սույն ենթակետում նշված շինությունների, ինչպես նաև դրանց սպասարկման և օգտագործման համար անհրաժեշտ հողամասերի ցանկը սահմանում է Կառավարությունը.
9) Հայաստանի Հանրապետության օրենսդրությամբ սահմանված կարգով հողամասից կամովին հրաժարվելու դեպքում` համայնքային կամ պետական սեփականություն ճանաչված հողամասերի սեփականատեր հանդիսացած ֆիզիկական անձինք` այդ հողամասերի համար.
10) Հայաստանի Հանրապետության օրենսդրությանը համապատասխան` գծային ինժեներատրանսպորտային շինությունները, որոնցից օգտվելու համար վճար չի գանձվում: Համաձայն Հայաստանի Հանրապետության տարածքում գործող հանրապետական և միջպետական շինարարական նորմերի` գծային ինժեներատրանսպորտային շինություններ են համարվում ավտոմոբիլային ճանապարհները, երկաթուղիները, կամուրջները և խողովակները, ավտոմոբիլային և երկաթուղային թունելները, հիդրոտեխնիկական թունելները, արդյունաբերական տրանսպորտը (մոնոռելս, կոնվեյերային տրանսպորտ, խողովակաշարային-կոնտեյներային), ճոպանուղիները, վերելակները, քաղաքային էլեկտրատրանսպորտային ուղիները, գազամատակարարման, նավթամատակարարման, ջրամատակարարման, ջերմամատակարարման ցանցերը, կոյուղու կոլեկտորները, մելիորատիվ ցանցերը, մայրուղային խողովակաշարերը.
11) ջրամբարները.
12) Հայաստանի Հանրապետության պաշտպանության մարտական գործողությունների ընթացքում զոհված կամ ծառայողական պարտականությունները կատարելիս անհայտ կորած կամ անհայտ բացակայող կամ մահացած ճանաչված անձանց (կամ նրանց ընտանիքի անդամներին) սեփականության իրավունքով պատկանող հարկման օբյեկտ համարվող անշարժ գույքը` մինչև այդ անձանց զավակներից մեկի 18 տարին լրանալը, իսկ եթե անձն ամուսնացած չի եղել կամ չունի (չի ունեցել) զավակներ` մինչև հարկման օբյեկտի նկատմամբ ընտանիքի անդամի սեփականության իրավունքի դադարելը.
13) փոստային կապի ազգային օպերատորը.
14) ազատ տնտեսական գոտու տարածքում գտնվող ազատ տնտեսական գոտու շահագործողներին պատկանող կամ նրանց կողմից օգտագործվող հասարակական և արտադրական նշանակության շինությունները.
15) ծառայության ընթացքում` Հայաստանի Հանրապետության միջազգային պայմանագրերով դաշնակից երկրների, ինչպես նաև Հայաստանի Հանրապետության զինված ուժերում և այլ զորքերում պարտադիր ժամկետային զինվորական ծառայության մեջ գտնվող անձինք`
ա. սեփականության իրավունքով իրենց պատկանող` հասարակական և (կամ) արտադրական նշանակության շինություններ չհանդիսացող շինությունների մասով,
բ. ընդհանուր բաժնային սեփականության իրավունքով իրենց պատկանող` սույն կետի «ա» ենթակետում նշված` անշարժ գույքի հարկով հարկման օբյեկտի դեպքում հարկման օբյեկտի` իրենց բաժնի մասով,
գ. ընդհանուր համատեղ սեփականության իրավունքով իրենց պատկանող` սույն կետի «ա» ենթակետում նշված անշարժ գույքի հարկով հարկման օբյեկտի մասով, եթե մյուս համասեփականատերերն անչափահաս կամ անաշխատունակ անձինք են:
Սույն կետով սահմանված արտոնությունը չի կիրառվում, եթե հարկման օբյեկտ համարվող անշարժ գույքը ծառայության ընթացքում հանձնվել է վարձակալության կամ հավատարմագրային կառավարման.
16) պարտադիր ժամկետային ծառայության ժամկետի ավարտից հետո, սույն մասի 15-րդ կետի «ա», «բ» կամ «գ» ենթակետերին համապատասխան, անշարժ գույքի հարկից ազատվում են նաև նույն կետում նշված` Հայաստանի Հանրապետության զինված ուժերում և այլ զորքերում ծառայություն անցած` ռազմաուսումնական հաստատություններն ավարտած անձինք` մեկ անշարժ գույքի 40 միլիոն դրամը չգերազանցող մասով:
Սույն կետում նշված հարկ վճարողին սեփականության իրավունքով մեկից ավելի անշարժ գույք պատկանելու դեպքում արտոնությունը կիրառվում է հարկ վճարողի դիմումի մեջ նշված անշարժ գույքի մասով, իսկ արտոնության կիրառության համար հիմք է ընդունվում անշարժ գույքի կադաստր վարող մարմնի կողմից տրված տեղեկանքը` հարկ վճարողին սեփականության իրավունքով պատկանող անշարժ գույքի թվաքանակի և գտնվելու վայրերի վերաբերյալ, ինչպես նաև անշարժ գույքի գտնվելու վայրի (վայրերի) հաշվառող մարմնի (մարմինների) կողմից տրված տեղեկանքը (տեղեկանքները)` այլ անշարժ գույքի մասով արտոնություն կիրառված չլինելու վերաբերյալ:
Սույն կետով սահմանված արտոնությունները չեն կիրառվում, եթե հարկման օբյեկտ համարվող անշարժ գույքը ծառայության ավարտից հետո հանձնվել է վարձակալության կամ հավատարմագրային կառավարման, ինչպես նաև այն դեպքում, երբ հարկման օբյեկտ համարվող անշարժ գույքը ձեռք է բերվել ծառայության ժամկետի ավարտից հետո:
2. Անշարժ գույքի հարկից 50 տոկոսի չափով ազատվում են գյուղատնտեսական և անտառատնտեսական գիտական կազմակերպությունները, գիտահետազոտական հիմնարկների և ուսումնական հաստատությունների փորձնական, փորձարարական, սերմնաբուծական, տնկարանային, տոհմային և սորտափորձարկման կազմակերպությունները, կայանները և հենակետերը` Կառավարության հաստատած ցանկով, այն հողերի համար, որոնք օգտագործվում են բացառապես գիտական և ուսումնական, ինչպես նաև գյուղատնտեսական, անտառաբուծական մշակաբույսերի սորտափորձարկման նպատակներով:
3. Համայնքի ավագանին համայնքի ղեկավարի ներկայացմամբ և համայնքի ավագանու սահմանած կարգով կարող է սահմանել անշարժ գույքի հարկի գծով արտոնություններ և դրանց մասով կայացնել անշարժ գույքի հարկ վճարողի փոխարեն համայնքի բյուջեից վճարում կատարելու որոշումներ: Սույն մասին համապատասխան` համայնքի ավագանու սահմանած արտոնության գումարը չի կարող գերազանցել տվյալ հարկային տարվա համար անշարժ գույքի հարկի գծով համայնքի բյուջեի հաստատված եկամուտների տասը տոկոսը: Համայնքի ավագանու կողմից անշարժ գույքի հարկի գծով սահմանված արտոնությունների գումարների դիմաց Հայաստանի Հանրապետության պետական բյուջեից համայնքի բյուջեին լրացուցիչ դոտացիաներ չեն տրամադրվում:
4. Հարկային տարվա ընթացքում անշարժ գույքի հարկի արտոնություն ունեցող անշարժ գույքի հարկ վճարողը անշարժ գույքի հարկից ազատվում է այն ամսվա 1-ից, երբ առաջացել է արտոնության իրավունքը:
5. Հարկային տարվա ընթացքում անշարժ գույքի հարկի արտոնությունը դադարելու դեպքում անշարժ գույքի հարկը հաշվարկվում է արտոնության իրավունքը դադարելու ամսվան հաջորդող ամսվա 1-ից:
6. Անշարժ գույքի հարկի արտոնություններից օգտվելու իրավունքը հաստատող փաստաթղթերը և դրանց ներկայացման կարգը սահմանում է Կառավարությունը:
(230-րդ հոդվածը փոփ. 23.03.18 ՀՕ-261-Ն)
Գ Լ ՈՒ Խ 48
ԱՆՇԱՐԺ ԳՈՒՅՔԻ ՀԱՐԿԻ ՀԱՇՎԱՐԿՈՒՄԸ
Հոդված 231. | Անշարժ գույքի հարկի պարտավորության առաջանալու և դադարելու կարգը |
1. Անշարժ գույքի հարկի պարտավորությունն առաջանում է անշարժ գույքի հարկով հարկման օբյեկտի կամ դրա մի մասի նկատմամբ սեփականության կամ մշտական օգտագործման իրավունքի պետական գրանցման ամսվան հաջորդող ամսվա 1-ից: Անշարժ գույքի հարկի հաշվարկման (հարկային պարտավորությունների առաջացման) համար հիմք են համարվում անշարժ գույքի հարկով հարկման օբյեկտի կամ դրա մի մասի նկատմամբ սեփականության կամ մշտական օգտագործման իրավունքը հիմնավորող փաստաթղթերը:
2. Անշարժ գույքի հարկի հաշվարկումը դադարում է անշարժ գույքի հարկով հարկման օբյեկտի կամ դրա մի մասի նկատմամբ սեփականության կամ մշտական օգտագործման իրավունքը դադարելու ամսվան հաջորդող ամսվա 1-ից:
3. Անկախ սույն հոդվածի 1-ին և 2-րդ մասերի դրույթներից`
1) Օրենսգրքի 227-րդ հոդվածի 2-րդ մասի 8-րդ կետում նշված` սեփականության իրավունքով պետական գրանցում չստացած հարկման օբյեկտների համար անշարժ գույքի հարկի գծով հարկային պարտավորությունն առաջանում է անշարժ գույքի կադաստր վարող մարմնի կողմից դրանց հաշվառման և գնահատման վերաբերյալ տեղեկությունները հաշվառող մարմիններին տրամադրելու ամսվան հաջորդող ամսվա 1-ից: Սեփականության իրավունքով չգրանցվելու դեպքում նշված հարկման օբյեկտների համար անշարժ գույքի հարկի հաշվարկումը դադարում է անշարժ գույքի կադաստր վարող մարմնում այդ օբյեկտները Հայաստանի Հանրապետության օրենսդրությամբ սահմանված կարգով հաշվառումից հանելու ամսվան հաջորդող ամսվա 1-ից.
2) հարկման օբյեկտի սեփականատեր համարվող ֆիզիկական անձի մահվան կամ դատարանի վճռով մահացած ճանաչելու դեպքերում Օրենսգրքով սահմանված կարգով նոր սեփականատիրոջն են անցնում մահացած կամ դատարանի վճռով մահացած ճանաչված ֆիզիկական անձի կողմից տվյալ հարկման օբյեկտի համար չկատարված հարկային պարտավորությունները, ինչպես նաև մահվան օրվանից մինչև Հայաստանի Հանրապետության օրենսդրությամբ սահմանված կարգով սեփականության (ժառանգության) իրավունքի պետական գրանցման ամիսը ներառյալ տվյալ հարկման օբյեկտի համար անշարժ գույքի հարկի գծով հաշվարկված պարտավորությունները: Սույն կետով սահմանված դեպքերում անշարժ գույքի հարկի պարտավորությունն առաջանում է սեփականության (ժառանգության) իրավունքի ձևակերպման ամսվան հաջորդող ամսվա 1-ից.
3) եթե հարկման օբյեկտի նկատմամբ սեփականության իրավունքը պետական գրանցում է ստանում դատավճռի, վճռի կամ իրավական ակտի հիման վրա, ապա նոր սեփականատիրոջն են անցնում դատավճռի, վճռի կամ իրավական ակտի ընդունման ամսվան հաջորդող ամսվա 1-ից մինչև սեփականության իրավունքի պետական գրանցման ամիսը ներառյալ տվյալ հարկման օբյեկտի համար անշարժ գույքի հարկի գծով հաշվարկված պարտավորությունները: Սույն կետով սահմանված դեպքերում անշարժ գույքի հարկի պարտավորությունն առաջանում է դատավճռի, վճռի կամ իրավական ակտի ուժի մեջ մտնելու ամսվան հաջորդող ամսվա 1-ից.
4) եթե հարկման օբյեկտի նկատմամբ ֆիզիկական անձի սեփականության իրավունքը ծագում է, կամ սույն մասի 1-3-րդ կետերով սահմանված դեպքում հարկային պարտավորությունն առաջանում է անշարժ գույքի հարկի վճարման համար Օրենսգրքի 236-րդ հոդվածի 1-ին մասով սահմանված ժամկետին նախորդող ամսվա ընթացքում, ապա տվյալ հարկման օբյեկտի գծով այդ հարկային տարվա հարկային պարտավորությունն ավելանում է հաջորդ հարկային տարվա հարկային պարտավորությանը:
4. Հարկման օբյեկտ համարվող անշարժ գույքի նկատմամբ օրենքով սահմանված կարգով կիրառված որևէ արգելանքի առկայությունը հիմք չի համարվում անշարժ գույքի հարկը չհաշվարկելու համար:
Հոդված 232. | Հաշվետու ժամանակաշրջանը |
1. Անշարժ գույքի հարկի հաշվարկման և վճարման համար հաշվետու ժամանակաշրջան է համարվում յուրաքանչյուր հաշվետու տարին:
Հոդված 233. | Տեղական բյուջե վճարման ենթակա անշարժ գույքի հարկի գումարի հաշվարկման կարգը |
1. Անշարժ գույքի հարկը հաշվարկվում է որպես հողամասի կադաստրային արժեքի (հաշվարկային զուտ եկամտի) և դրա բարելավում հանդիսացող շինության (շինությունների) կադաստրային արժեքի (արժեքների) նկատմամբ Օրենսգրքի 229-րդ հոդվածով սահմանված համապատասխան դրույքաչափերով հաշվարկված մեծությունների հանրագումար` հաշվի առնելով Օրենսգրքի 230-րդ հոդվածով սահմանված արտոնությունները և Օրենսգրքի 234-րդ հոդվածի դրույթները:
2. Օրենսգրքի 231-րդ հոդվածով սահմանված կարգով անշարժ գույքի հարկի պարտավորության առաջացման կամ անշարժ գույքի հարկի հաշվարկման դադարման դեպքերում սույն հոդվածի 1-ին մասին համապատասխան հաշվարկված` անշարժ գույքի հարկի տարեկան գումարները ճշգրտվում են տվյալ հարկային տարվա ընթացքում անշարժ գույքի հարկի վճարման պարտավորությունների առաջացման կամ անշարժ գույքի հարկի հաշվարկման դադարման ամիսներին համամասնորեն:
3. Հաշվառող մարմինները, հիմք ընդունելով անշարժ գույքի կադաստր վարող մարմնից Օրենսգրքի 235-րդ հոդվածով սահմանված կարգով ստացված տեղեկությունները, սույն բաժնով սահմանված կարգով հաշվարկում են անշարժ գույքի հարկ վճարողների անշարժ գույքի հարկի գումարները, և հաշվարկված անշարժ գույքի հարկի գումարների վերաբերյալ տեղեկությունները մինչև ընթացիկ հարկային տարվա նոյեմբերի 1-ը փակցնում են համայնքի վարչական շենքի տեսանելի տեղում և (կամ) տեղադրում են իրենց էլեկտրոնային կայքերում: Հաշվառող մարմինները կարող են նաև սույն մասում նշված ժամկետում անշարժ գույքի հարկ վճարողներին ներկայացնել անշարժ գույքի հարկի վճարման ծանուցագրեր (այդ թվում` ուղարկել փոստով կամ հանձնել առձեռն):
4. Սույն հոդվածի 3-րդ մասով սահմանված ժամկետում տեղեկություն չփակցնելը կամ ծանուցագիր չներկայացնելը անշարժ գույքի հարկ վճարողին չի ազատում հարկային պարտավորություններն ամբողջությամբ կատարելու պարտականությունից:
5. Անշարժ գույքի հարկ վճարողներն անշարժ գույքի հարկի գծով իրենց պարտավորությունների վերաբերյալ տեղեկանք կամ տեղեկություններ ստանալու նպատակով կարող են դիմել հաշվառող մարմիններին: Հաշվառող մարմինները նշված տեղեկանքները կամ տեղեկությունները տրամադրում են դիմումները ստանալուց հետո` երեք աշխատանքային օրվա ընթացքում:
6. Անշարժ գույքի հարկի հաշվարկի հետ չհամաձայնելու դեպքում անշարժ գույքի հարկ վճարողները հարկման օբյեկտ համարվող անշարժ գույքի մասով անշարժ գույքի հարկի հաշվարկի ճշգրտման նպատակով կարող են դիմել համապատասխան հաշվառող մարմիններին, իսկ հարկման բազայի ճշգրտման նպատակով անհրաժեշտ տեղեկություններ ու տվյալներ ստանալու նպատակով կարող են դիմել անշարժ գույքի կադաստր վարող մարմին: Հաշվառող կամ լիազոր մարմինները նշված տեղեկությունները տրամադրում են դիմումները ստանալուց հետո` երեք աշխատանքային օրվա ընթացքում:
Հոդված 234. | Ընդհանուր սեփականության անշարժ գույքի հարկի գումարի հաշվարկման կարգը |
1. Ընդհանուր սեփականություն հանդիսացող` անշարժ գույքի հարկով հարկման օբյեկտի համար անշարժ գույքի հարկը հաշվարկվում է անշարժ գույքի ամբողջ հարկման բազայից հաշվառող մարմինների կողմից:
2. Հաշվառող մարմինները, հիմք ընդունելով անշարժ գույքի կադաստր վարող մարմնից Օրենսգրքի 235-րդ հոդվածով սահմանված կարգով ստացված տեղեկությունները, համասեփականատեր անշարժ գույքի հարկ վճարողների անշարժ գույքի հարկը հաշվարկում են`
1) ընդհանուր համատեղ սեփականության դեպքում` անշարժ գույքի հարկով հարկման օբյեկտի ամբողջ հարկման բազայի համար Օրենսգրքի 233-րդ հոդվածով սահմանված կարգով հաշվարկված ամբողջ հարկային պարտավորությունը` համասեփականատերերից որևէ մեկի համար.
2) ընդհանուր բաժնային սեփականության դեպքում` անշարժ գույքի հարկով հարկման օբյեկտի ամբողջ հարկման բազայի համար Օրենսգրքի 233-րդ հոդվածով սահմանված կարգով հաշվարկված հարկային պարտավորությունը համասեփականատերերից յուրաքանչյուրի համար` իր բաժնի չափով:
Հոդված 235. | Տեղեկությունների տրամադրումը |
1. Կառավարության սահմանած կարգով`
1) անշարժ գույքի կադաստր վարող մարմինը գնահատման կամ վերագնահատման հարկային տարվա հուլիսի 1-ի դրությամբ հաշվառված ու գնահատված (վերագնահատված)` անշարժ գույքի հարկով հարկման օբյեկտ համարվող անշարժ գույքի ու դրանց գնահատումների (վերագնահատումների) վերաբերյալ ամփոփ տեղեկությունները մինչև գնահատման (վերագնահատման) հարկային տարվա սեպտեմբերի 1-ը ներառյալ ներկայացնում է հաշվառող մարմիններին.
2) անշարժ գույքի կադաստր վարող մարմինը մինչև յուրաքանչյուր ամսվա 15-ը ներառյալ նախորդ ամսվա ընթացքում անշարժ գույքի սեփականատերերի, ինչպես նաև անշարժ գույքի հաշվառման ու գնահատման տվյալների փոփոխությունների վերաբերյալ տեղեկությունները ներկայացնում է հաշվառող մարմիններին.
3) հարկային մարմինն իր գործառույթների իրականացման ընթացքում կարող է համապատասխան հաշվառող մարմիններից տեղեկատվություն ստանալ անշարժ գույքի հարկի հաշվարկված գումարների վերաբերյալ.
4) հաշվառող մարմինները մինչև յուրաքանչյուր ամսվա 15-ը ներառյալ Օրենսգրքի 228-րդ հոդվածի 3-րդ մասով սահմանված նախորդ գնահատման տարվա հուլիսի 1-ի դրությամբ գրանցված տվյալների համեմատությամբ` նախորդ ամսվա ընթացքում նոր առաջացած և (կամ) փոփոխություններ կրած հարկման օբյեկտ համարվող անշարժ գույքի ընթացիկ հաշվառման վերաբերյալ անհրաժեշտ տեղեկությունները ներկայացնում են անշարժ գույքի կադաստր վարող մարմին:
2. Անշարժ գույքի հարկ վճարողները անշարժ գույքի վերաբերյալ անհրաժեշտ տեղեկություններ կարող են ստանալ Օրենսգրքի 226-րդ հոդվածով սահմանված լիազոր մարմիններից:
(235-րդ հոդվածը փոփ. 23.03.18 ՀՕ-261-Ն)
Գ Լ ՈՒ Խ 49
ԱՆՇԱՐԺ ԳՈՒՅՔԻ ՀԱՐԿԻ ԳՈՒՄԱՐԻ ՎՃԱՐՄԱՆ, ՀԱՇՎԱՆՑՄԱՆ ԵՎ ՎԵՐԱԴԱՐՁՄԱՆ ԿԱՐԳԸ
Հոդված 236. | Անշարժ գույքի հարկի գումարի վճարումը |
1. Կազմակերպությունները և ֆիզիկական անձինք անշարժ գույքի հարկի տարեկան գումարները (այդ թվում` Օրենսգրքի 231-րդ հոդվածի 3-րդ մասով սահմանված դեպքերում ու կարգով հաշվարկված անշարժ գույքի հարկի պարտավորության գումարները) անշարժ գույքի գտնվելու վայրի համայնքի բյուջե են վճարում մինչև հարկային տարվա դեկտեմբերի 1-ը ներառյալ` հաշվի առնելով սույն հոդվածով սահմանված առանձնահատկությունները:
2. Անշարժ գույքի օտարման դեպքում անշարժ գույքի հարկ վճարող ֆիզիկական անձինք մինչև սեփականության իրավունքի փոխանցման պետական գրանցման օրն ընդգրկող ամիսը ներառող ժամանակահատվածի համար անշարժ գույքի հարկով հարկման օբյեկտ հանդիսացող տվյալ անշարժ գույքի մասով անշարժ գույքի հարկի պարտավորություններն ամբողջությամբ կատարում են մինչև օտարման պայմանագրից ծագող սեփականության իրավունքի պետական գրանցումը, բացառությամբ, երբ օտարումը կատարվում է դատական ակտերի հարկադիր կատարողի, սնանկության կառավարչի կողմից կամ գրավառուի կողմից:
3. Անշարժ գույքի օտարման դեպքում անշարժ գույքի հարկ վճարող կազմակերպությունները մինչև սեփականության իրավունքի փոխանցման պետական գրանցման օրն ընդգրկող ամիսը ներառող ժամանակահատվածի համար տվյալ համայնքում գտնվող անշարժ գույքի հարկով հարկման բոլոր օբյեկտների մասով անշարժ գույքի հարկի պարտավորություններն ամբողջությամբ կատարում են մինչև օտարման պայմանագրից ծագող սեփականության իրավունքի պետական գրանցումը, բացառությամբ, երբ օտարումը կատարվում է դատական ակտերի հարկադիր կատարողի, սնանկության կառավարչի կողմից կամ գրավառուի կողմից:
4. Բացառությամբ այն դեպքերի, երբ օտարումը կատարվում է դատական ակտերի հարկադիր կատարման ծառայության, սնանկության կառավարչի կողմից կամ գրավառուի կողմից, անշարժ գույքի կադաստր վարող մարմինը անշարժ գույքի նկատմամբ սեփականության իրավունքների պետական գրանցումն իրականացնում է հաշվառող մարմինների կողմից տրված` անշարժ գույքի գծով հարկային պարտավորություններ չունենալու վերաբերյալ տեղեկանքի հիման վրա, որում նշվում է նաև տեղեկանքը տրամադրելու հարկային տարվա այն ժամանակահատվածը, որի համար տվյալ անշարժ գույքի մասով կատարված են անշարժ գույքի հարկի (կազմակերպությունների համար` տվյալ հաշվառող մարմնում հաշվառված բոլոր օբյեկտների մասով անշարժ գույքի հարկի) վճարումները:
(236-րդ հոդվածը լրաց. 21.12.17 ՀՕ-266-Ն)
Հոդված 237. | Անշարժ գույքի հարկի գումարի` այլ հարկային պարտավորությունների դիմաց հաշվանցումը և (կամ) վերադարձը |
1. Օրենսգրքով սահմանված չափից ավելի վճարված անշարժ գույքի հարկի գումարների հաշվանցումը և (կամ) վերադարձն իրականացվում են Կառավարության սահմանած կարգով:
(237-րդ հոդվածը փոփ. 23.03.18 ՀՕ-261-Ն)
Հոդված 238. | Անշարժ գույքի կադաստրային գնահատումը |
1. Անշարժ գույքի կադաստր վարող մարմինը, Օրենսգրքի բաղկացուցիչ մասը կազմող 1-ին և 2-րդ հավելվածներին համապատասխան, տվյալ հարկային տարվա հուլիսի 1-ի դրությամբ առկա (այդ թվում` համայնքների ղեկավարների` հողամասերի և շինությունների ընթացիկ հաշվառման վերաբերյալ տրամադրած) տվյալների հիման վրա`
1) առաջին կադաստրային գնահատությունն իրականացնում է 2019 թվականին, որի տվյալները հիմք են ընդունվում հետագա հարկային երեք տարիների հարկման բազան որոշելու համար.
2) հետագա կադաստրային գնահատություններն իրականացնում է Օրենսգրքի 228-րդ հոդվածի 3-րդ մասում նշված պարբերականությամբ:
2. Անկախ սույն հոդվածի 1-ին մասով սահմանված ժամկետներից` Օրենսգիրքն ուժի մեջ մտնելուց հետո Հայաստանի Հանրապետության օրենսդրությամբ սահմանված կարգով սեփականության իրավունքով ձեռք բերված (բացառությամբ ֆիզիկական անձանց համապարփակ իրավահաջորդության կարգով անցած), ինչպես նաև Օրենսգիրքն ուժի մեջ մտնելուց առաջ նախորդ (վերջին) գնահատման հարկային տարվա հուլիսի 1-ի դրությամբ գրանցված տվյալների համեմատությամբ Օրենսգիրքն ուժի մեջ մտնելուց հետո նոր առաջացած և (կամ) փոփոխություններ կրած հարկման օբյեկտ համարվող անշարժ գույքի կադաստրային գնահատումն իրականացվում է Օրենսգրքի բաղկացուցիչ մասը կազմող 1-ին և 2-րդ հավելվածներով սահմանված` կադաստրային գնահատման կարգերով, և Օրենսգրքի 235-րդ հոդվածի 1-ին մասի 2-րդ կետով սահմանված կարգով ու ժամկետներում տեղեկությունները ներկայացվում են հաշվառող մարմին:
3. 2018 և 2019 թվականների ընթացքում անշարժ գույքի հարկի հաշվարկման համար հիմք են ընդունվում հողամասերի և շինությունների 2016 թվականի կադաստրային գնահատման, իսկ մինչև Օրենսգիրքն ուժի մեջ մտնելը գործող կարգով մինչև Օրենսգրքի ուժի մեջ մտնելը անշարժ գույքի գնահատման (վերագնահատման) դեպքում` վերջին գնահատման տվյալները` հաշվի առնելով սույն հոդվածի 2-րդ մասի դրույթները: 2018 և 2019 թվականների անշարժ գույքի հարկի հաշվարկման նպատակով անշարժ գույքի կադաստր վարող մարմինը, ըստ անշարժ գույքի սեփականատերերի, Օրենսգրքի 227-րդ հոդվածով սահմանված անշարժ գույքի հարկով հարկման օբյեկտ համարվող անշարժ գույքի (ըստ հողամասերի և (կամ) դրանց համապատասխան բարելավումների) ու դրանց համապատասխան կադաստրային արժեքների ու հաշվարկային զուտ եկամուտների վերաբերյալ տեղեկությունները, դրանց ներկայացման համար Օրենսգրքի 235-րդ հոդվածով սահմանված կարգով, մինչև 2017 թվականի հոկտեմբերի 1-ը ներկայացնում է հարկ վճարողներին հաշվառող մարմիններ:
Հավելված 1 |
ԱՆՇԱՐԺ ԳՈՒՅՔԻ ԿԱԴԱՍՏՐԱՅԻՆ ԳՆԱՀԱՏՄԱՆ ԿԱՐԳԸ
ՇԵՆՔԵՐԻ, ՇԻՆՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԻ ԿԱԴԱՍՏՐԱՅԻՆ ԱՐԺԵՔԻ ՀԱՇՎԱՐԿՄԱՆ ԿԱՐԳԵՐԸ
1. ԲԱԶՄԱԲՆԱԿԱՐԱՆ ԲՆԱԿԵԼԻ ՇԵՆՔԵՐԻ ԲՆԱԿԱՐԱՆՆԵՐԻ ԿԱԴԱՍՏՐԱՅԻՆ ԱՐԺԵՔԻ ՀԱՇՎԱՐԿՄԱՆ ԿԱՐԳԸ
1.1. Բազմաբնակարան բնակելի շենքերի բնակարանների կադաստրային արժեքը հաշվարկվում է հետևյալ բանաձևով.
Ա = Ամ x Մ x Գգ x Գծ x Գբ x Գհ x Գվ x Գմ x Գա
որտեղ`
Ամ-ն բնակարանի մեկ քառակուսի մետրի արժեքն է` ըստ աղյուսակ 1-ի,
Մ-ն բնակարանի ընդհանուր մակերեսն է (ներքին չափերով)` արտահայտված քառակուսի մետրերով,
Գգ-ն բնակարանի տեղադրության (տարածագնահատման գոտիականության) գործակիցն է,
Գծ-ն բնակարանի ծածկի տեսակի հետ կապված գործակիցն է,
Գբ-ն բնակարանի բարձրության (ներքին չափերով) հետ կապված գործակիցն է,
Գհ-ն բնակարանի հարկայնության հետ կապված գործակիցն է,
Գվ-ն շինության վնասվածության աստիճանը բնութագրող գործակիցն է,
Գմ-ն շինության մաշվածությունը (շահագործման տևողությունը) բնութագրող գործակիցն է,
Գա-ն շինության ավարտվածության աստիճանը բնութագրող գործակիցն է:
1.2. Բազմաբնակարան բնակելի շենքերի բնակարանների կադաստրային արժեքի հաշվարկման նպատակով`
ա. բնակարանի մեկ քառակուսի մետրի արժեքը (Ամ) սահմանվում է`
Աղյուսակ 1
երկաթբետոնյա շինության համար | 230000 դրամ |
քարե շինության համար | 255000 դրամ |
բ. բնակարանի տեղադրության (տարածագնահատման գոտիականության) գործակիցները (Գգ) սահմանում է Կառավարությունը` հետևյալ չափերի շրջանակներում.
Մարզ (Երևան քաղաք) |
Նվազագույնը |
Առավելագույնը |
Երևան քաղաք |
0.17 |
1 |
Կոտայք |
0.055 |
0.26 |
Արմավիր և Արարատ |
0.044 |
0.32 |
Արագածոտն |
0.035 |
0.32 |
Շիրակ |
0.035 |
0.21 |
Լոռի |
0.035 |
0.26 |
Տավուշ |
0.035 |
0.17 |
Սյունիք, Վայոց ձոր և Գեղարքունիք |
0.035 |
0.13 |
գ. բնակարանի ծածկի տեսակի հետ կապված գործակիցը (Գծ) սահմանվում է`
երկաթբետոնից ծածկի համար |
1 |
փայտից ծածկի համար |
0.9 |
դ. բնակարանի բարձրության (ներքին չափերով) հետ կապված գործակիցը (Գբ) սահմանվում է`
մինչև 2.7 մետր բարձրություն ունեցող հարկերի համար |
0.9 |
2.7 մետրից մինչև 3.0 մետր բարձրություն ունեցող հարկերի համար |
1 |
3.0 մետր և ավելի բարձրություն ունեցող հարկերի համար |
1.1 |
ե. բնակարանի հարկայնության հետ կապված գործակիցը (Գհ) սահմանվում է`
առաջին հարկի համար |
0.95 |
երկրորդից հինգերորդ հարկերի համար |
1 |
վեցերորդից իններորդ հարկերի համար |
0.9 |
տասներորդ և ավելի բարձր հարկերի համար |
0.8 |
վերջին հարկի համար` լրացուցիչ |
0.95 |
նկուղային հարկի համար |
0.5 |
կիսանկուղային հարկի համար |
0.65 |
ձեղնահարկի (տանիքային հարկի) համար |
0.7 |
զ. շինության վնասվածության աստիճանը բնութագրող գործակիցը (Գվ) սահմանվում է`
0 աստիճանի վնասվածություն ունեցող շինության համար |
1 |
1-ին և 2-րդ աստիճանի վնասվածություն ունեցող շինության համար |
0.95 |
3-րդ աստիճանի վնասվածություն ունեցող շինության համար |
0.5 |
4-րդ աստիճանի վնասվածություն ունեցող շինության համար |
0 |
է. շինության մաշվածությունը (շահագործման տևողությունը) բնութագրող գործակիցը (Գմ) սահմանվում է`
մինչև 6 տարի (ներառյալ)` շահագործման տևողություն ունեցող շինության համար |
1 |
7-ից 9 տարի (ներառյալ)` շահագործման տևողություն ունեցող շինության համար |
0.94 |
10-ից 12 տարի (ներառյալ)` շահագործման տևողություն ունեցող շինության համար |
0.91 |
13-ից 15 տարի (ներառյալ)` շահագործման տևողություն ունեցող շինության համար |
0.88 |
16-ից 18 տարի (ներառյալ)` շահագործման տևողություն ունեցող շինության համար |
0.85 |
19-ից 21 տարի (ներառյալ)` շահագործման տևողություն ունեցող շինության համար |
0.82 |
22-ից 24 տարի (ներառյալ)` շահագործման տևողություն ունեցող շինության համար |
0.79 |
25-ից 27 տարի (ներառյալ)` շահագործման տևողություն ունեցող շինության համար |
0.76 |
28-ից 30 տարի (ներառյալ)` շահագործման տևողություն ունեցող շինության համար |
0.73 |
31-ից 40 տարի (ներառյալ)` շահագործման տևողություն ունեցող շինության համար |
0.7 |
41 տարի և ավելի շահագործման տևողություն ունեցող շինության համար |
0.6 |
ը. շինության ավարտվածության աստիճանը բնութագրող գործակիցը (Գա) սահմանվում է`
մինչև 50 տոկոս (ներառյալ)` ավարտվածության աստիճան ունեցող շինության համար |
0.5 |
51-ից 80 տոկոս (ներառյալ)` ավարտվածության աստիճան ունեցող շինության համար |
0.7 |
81 տոկոս և ավելի ավարտվածության աստիճան ունեցող շինության համար |
1 |
2. ԱՆՀԱՏԱԿԱՆ ԲՆԱԿԵԼԻ ՏՆԵՐԻ, ԱՅԳԵՏՆԱԿՆԵՐԻ ԵՎ ԴՐԱՆՑ ԿԻՑ ՕԺԱՆԴԱԿ ՇԻՆՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԻ, ԻՆՉՊԵՍ ՆԱԵՎ ԱՎՏՈՏՆԱԿՆԵՐԻ ԿԱԴԱՍՏՐԱՅԻՆ ԱՐԺԵՔԻ ՀԱՇՎԱՐԿՄԱՆ ԿԱՐԳԸ
2.1. Անհատական բնակելի տների, այգետնակների և դրանց կից օժանդակ շինությունների կադաստրային արժեքը հաշվարկվում է հետևյալ բանաձևով.
Ա = [(Ա1 + Աշ + …. + Աn) + (Աբ x Մբ x Գմ) + (Ապ x Ծպ x Գմ)] x Գգ
որտեղ`
Ա1, Աշ, …. Աn-ն` առաջին, երկրորդ և հաջորդ հարկերի (այդ թվում` նկուղի, կիսանկուղի, ձեղնահարկի) կադաստրային արժեքներն են, որոնք հաշվարկվում են հետևյալ բանաձևով.
Աn = Աշx Ծշ x Գհ x Գծ x Գմ x Գտ x Գն x Գահ x Գվ x Գա
որտեղ`
Աշ-ն` անհատական բնակելի տների, այգետնակների և դրանց կից օժանդակ շինությունների (բացառությամբ պարիսպների և բաց պատշգամբների) ծավալի (ներքին չափերով) մեկ խորանարդ մետրի արժեքն է` ըստ աղյուսակ 2-ի,
Ծշ-ն` անհատական բնակելի տների, այգետնակների և դրանց կից օժանդակ շինությունների (բացառությամբ պարիսպների և բաց պատշգամբների) ծավալն է (ներքին չափերով)` արտահայտված խորանարդ մետրերով,
Աբ-ն` անհատական բնակելի տների, այգետնակների և դրանց կից օժանդակ շինությունների բաց պատշգամբների մակերեսի (ներքին չափերով) մեկ քառակուսի մետրի արժեքն է,
Մբ-ն` անհատական բնակելի տների, այգետնակների և դրանց կից օժանդակ շինությունների բաց պատշգամբների մակերեսն է (ներքին չափերով)` արտահայտված քառակուսի մետրերով,
Ապ-ն` անհատական բնակելի տների, այգետնակների և դրանց կից օժանդակ շինությունների պարիսպների ծավալի մեկ խորանարդ մետրի արժեքն է,
Ծպ-ն` անհատական բնակելի տների, այգետնակների և դրանց կից օժանդակ շինությունների պարիսպների ծավալն է` արտահայտված խորանարդ մետրերով,
Գգ-ն` շինության տեղադրության (տարածագնահատման գոտիականության) գործակիցն է,
Գհ-ն` շինության հարկայնության հետ կապված գործակիցն է,
Գծ-ն` շինության ծածկի տեսակի հետ կապված գործակիցն է,
Գմ-ն` շինության մաշվածությունը (շահագործման տևողությունը) բնութագրող գործակիցն է,
Գտ-ն` շինության տանիքի նյութի հետ կապված գործակիցն է,
Գն-ն` շինության օգտագործման նպատակային նշանակության հետ կապված գործակիցն է,
Գահ-ն` շինության արտաքին հարդարման հետ կապված գործակիցն է,
Գվ-ն` շինության վնասվածության աստիճանը բնութագրող գործակիցն է,
Գա-ն` շինության ավարտվածության աստիճանը բնութագրող գործակիցն է:
2.2. Անհատական բնակելի տների, այգետնակների և դրանց կից օժանդակ շինությունների կադաստրային արժեքի հաշվարկման նպատակով`
ա. շինության (բացառությամբ պարիսպների և բաց պատշգամբների) ծավալի (ներքին չափերով) մեկ խորանարդ մետրի արժեքը (Աշ) սահմանվում է`
Աղյուսակ 2
բազալտից շինության համար |
95000 դրամ |
տուֆից շինության համար |
85000 դրամ |
երկաթբետոնից շինության համար |
65000 դրամ |
աղյուսից կամ սնամեջ մանր բլոկներից շինության համար |
45000 դրամ |
փայտից շինության համար |
50000 դրամ |
խամ քարից, կոպտատաշ քարից (այլ տեսակի քարից) շինության համար |
40000 դրամ |
բ. անհատական բնակելի տների և այգետնակների բաց պատշգամբների մակերեսի (ներքին չափերով) մեկ քառակուսի մետրի արժեքը (Աբ) սահմանվում է 5000 դրամ.
գ. անհատական բնակելի տների, այգետնակների և դրանց կից օժանդակ շինությունների պարիսպների ծավալի մեկ խորանարդ մետրի արժեքը (Ապ) սահմանվում է`
բազալտից պարսպի համար |
20000 դրամ |
տուֆից պարսպի համար |
18000 դրամ |
երկաթբետոնից պարսպի համար |
15000 դրամ |
դ. շինության տեղադրության (տարածագնահատման գոտիականության) գործակիցը (Գգ) սահմանում է Կառավարությունը` հետևյալ չափերի շրջանակներում.
Մարզ (Երևան քաղաք) |
նվազագույնը |
առավելագույնը |
Երևան քաղաք |
0.17 |
1 |
Կոտայք |
0.055 |
0.26 |
Արմավիր և Արարատ |
0.044 |
0.32 |
Արագածոտն |
0.035 |
0.32 |
Շիրակ |
0.035 |
0.21 |
Լոռի |
0.035 |
0.26 |
Տավուշ |
0.035 |
0.17 |
Սյունիք, Վայոց ձոր և Գեղարքունիք |
0.035 |
0.13 |
ե. շինության հարկայնության հետ կապված գործակիցը (Գհ) սահմանվում է`
առաջին և հաջորդ հարկերի համար |
1 |
կիսանկուղային հարկի համար |
0.65 |
նկուղային հարկի համար |
0.5 |
ձեղնահարկի (տանիքային հարկի) համար |
0.7 |
զ. շինության ծածկի տեսակի հետ կապված գործակիցը (Գծ) սահմանվում է`
երկաթբետոնից ծածկի համար |
1 |
փայտից ծածկի համար |
0.9 |
է. շինության մաշվածության (շահագործման տևողությունը) բնութագրող գործակիցը (Գմ) սահմանվում է`
մինչև 6 տարի (ներառյալ)` շահագործման տևողություն ունեցող շինության համար |
1 |
7-ից 9 տարի (ներառյալ)` շահագործման տևողություն ունեցող շինության համար |
0.94 |
10-ից 12 տարի (ներառյալ)` շահագործման տևողություն ունեցող շինության համար |
0.91 |
13-ից 15 տարի (ներառյալ)` շահագործման տևողություն ունեցող շինության համար |
0.88 |
16-ից 18 տարի (ներառյալ)` շահագործման տևողություն ունեցող շինության համար |
0.85 |
19-ից 21 տարի (ներառյալ)` շահագործման տևողություն ունեցող շինության համար |
0.82 |
22-ից 24 տարի (ներառյալ)` շահագործման տևողություն ունեցող շինության համար |
0.79 |
25-ից 27 տարի (ներառյալ)` շահագործման տևողություն ունեցող շինության համար |
0.76 |
28-ից 30 տարի (ներառյալ)` շահագործման տևողություն ունեցող շինության համար |
0.73 |
31-ից 40 տարի (ներառյալ)` շահագործման տևողություն ունեցող շինության համար |
0.7 |
41 տարի և ավելի շահագործման տևողություն ունեցող շինության համար |
0.6 |
ը. շինության տանիքի նյութի հետ կապված գործակիցը (Գտ) սահմանվում է`
կղմինդրից տանիքի համար |
1.05 |
թիթեղից տանիքի համար |
1 |
թերթաքարից (շիֆերից) տանիքի համար |
0.9 |
այլ նյութից տանիքի համար |
0.85 |
թ. շինության օգտագործման նպատակային նշանակության հետ կապված գործակիցը (Գն) սահմանվում է`
անհատական բնակելի տան և այգետնակի համար |
1 |
անհատական բնակելի տանը և այգետնակին կից օժանդակ շինության համար |
0.5 |
ժ. շինության արտաքին հարդարման հետ կապված գործակիցը (Գահ) սահմանվում է`
արտաքին հարդարում չունեցող շինության համար |
1 |
արտաքին հարդարում ունեցող շինության յուրաքանչյուր սրբատաշ ճակատի համար |
1.05 |
արտաքին հարդարում ունեցող շինության յուրաքանչյուր երեսպատված ճակատի համար |
1.025 |
արտաքին հարդարում ունեցող շինության յուրաքանչյուր սվաղված ճակատի համար |
1.01 |
ժա. շինության վնասվածության աստիճանը բնութագրող գործակիցը (Գվ) սահմանվում է`
0 աստիճանի վնասվածություն ունեցող շինության համար |
1 |
1-ին և 2-րդ աստիճանի վնասվածություն ունեցող շինության համար |
0.95 |
3-րդ աստիճանի վնասվածություն ունեցող շինության համար |
0.5 |
4-րդ աստիճանի վնասվածություն ունեցող շինության համար |
0 |
ժբ. շինության ավարտվածության աստիճանը բնութագրող գործակիցը (Գա) սահմանվում է`
մինչև 50 տոկոս (ներառյալ)` ավարտվածության աստիճան ունեցող շինության համար |
0.5 |
51-ից 80 տոկոս (ներառյալ)` ավարտվածության աստիճան ունեցող շինության համար |
0.7 |
81 տոկոս և ավելի ավարտվածության աստիճան ունեցող շինության համար |
1 |
2.3. Ավտոտնակների կադաստրային արժեքը հաշվարկվում է անհատական բնակելի տներին կից օժանդակ շինությունների կադաստրային արժեքների հաշվարկման կարգով:
3. ԱՌԱՆՁԻՆ ԿԱՆԳՆԱԾ ՀԱՍԱՐԱԿԱԿԱՆ ՆՇԱՆԱԿՈՒԹՅԱՆ ՇԻՆՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԻ ԿԱԴԱՍՏՐԱՅԻՆԱՐԺԵՔԻ ՀԱՇՎԱՐԿՄԱՆ ԿԱՐԳԸ
3.1. Առանձին կանգնած հասարակական նշանակության շինությունների կադաստրային արժեքը հաշվարկվում է հետևյալ բանաձևով.
Ա = [(Ա1 + Աշ + …. + Աn) x Գշծ + (Ապ x Ծպ x Գմ)] x Գգ
որտեղ`
Ա1, Աշ, …. Աո-ն` առաջին, երկրորդ և հաջորդ հարկերի (այդ թվում` նկուղի, կիսանկուղի, տեխնիկական հարկի և ձեղնահարկի) կադաստրային արժեքներն են, որոնք հաշվարկվում են հետևյալ բանաձևով.
Աn = Աշ x Ծշx Գհ x Գմ x Գվ x Գտ x Գծ x Գա x Գահ x Գն
որտեղ`
Աշ-ն` շինության ծավալի (ներքին չափերով) մեկ խորանարդ մետրի արժեքն է` ըստ աղյուսակ 3-ի,
Ծշ-ն` շինության ծավալն է (ներքին չափերով)` արտահայտված խորանարդ մետրերով,
Ապ-ն` շինությանը կից պարիսպների ծավալի մեկ խորանարդ մետրի արժեքն է,
Ծպ-ն` շինությանը կից պարիսպների ծավալն է` արտահայտված խորանարդ մետրերով,
Գգ-ն` շինության տեղադրության (տարածագնահատման գոտիականության) գործակիցն է,
Գհ-ն` շինության հարկայնության հետ կապված գործակիցն է,
Գմ-ն` շինության մաշվածությունը (շահագործման տևողությունը) բնութագրող գործակիցն է,
Գվ-ն` շինության վնասվածության աստիճանը բնութագրող գործակիցն է,
Գտ-ն` շինության տանիքի նյութի հետ կապված գործակիցն է,
Գծ-ն` շինության ծածկի տեսակի հետ կապված գործակիցն է,
Գա-ն` շինության ավարտվածության աստիճանը բնութագրող գործակիցն է,
Գահ-ն` շինության արտաքին հարդարման հետ կապված գործակիցն է,
Գն-ն` շինության օգտագործման նպատակային նշանակության հետ կապված գործակիցն է,
Գշծ-ն` շինության ծավալի (ներքին չափերով) մեծության հետ կապված լրացուցիչ գործակիցն է:
3.2. Առանձին կանգնած հասարակական նշանակության շինությունների կադաստրային արժեքի հաշվարկման նպատակով`
ա. շինության (բացառությամբ պարիսպների) ծավալի (ներքին չափերով) մեկ խորանարդ մետրի արժեքը (Աշ) սահմանվում է`
Աղյուսակ 3
բազալտից շինության համար |
147000 դրամ |
տուֆից շինության համար |
127000 դրամ |
երկաթբետոնից շինության համար |
100000 դրամ |
փայտից շինության համար |
84000 դրամ |
խամ քարից, կոպտատաշ քարից (անկախ քարի տեսակից) շինության համար |
67000 դրամ |
աղյուսից կամ սնամեջ մանր բլոկներից շինության համար |
71000 դրամ |
մետաղյա շինության համար |
100000 դրամ |
բ. շինության պարսպի ծավալի մեկ խորանարդ մետրի արժեքը (Ապ) սահմանվում է`
բազալտից պարսպի համար |
25000 դրամ |
տուֆից պարսպի համար |
22000 դրամ |
երկաթբետոնից պարսպի համար |
18000 դրամ |
գ. շինության տեղադրության (տարածագնահատման գոտիականության) գործակիցը (Գգ) սահմանում է Կառավարությունը հետևյալ չափերի շրջանակներում.
Մարզ (Երևան քաղաք) |
նվազագույնը |
առավելագույնը |
Երևան քաղաք |
0.17 |
1 |
Կոտայք |
0.055 |
0.26 |
Արմավիր և Արարատ |
0.044 |
0.32 |
Արագածոտն |
0.035 |
0.32 |
Շիրակ |
0.035 |
0.21 |
Լոռի |
0.035 |
0.26 |
Տավուշ |
0.035 |
0.17 |
Սյունիք, Վայոց ձոր և Գեղարքունիք |
0.035 |
0.13 |
դ. շինության հարկայնության հետ կապված գործակիցը (Գհ) սահմանվում է`
առաջին հարկի համար |
1 |
երկրորդ և հաջորդ հարկերի համար |
0.9 |
կիսանկուղային հարկի համար |
0.65 |
նկուղային հարկի համար |
0.5 |
ձեղնահարկի և տեխնիկական հարկերի համար |
0.7 |
ե. շինության մաշվածությունը (շահագործման տևողությունը) բնութագրող գործակիցը (Գմ) սահմանվում է`
մինչև 6 տարի (ներառյալ)` շահագործման տևողություն ունեցող շինության համար |
1 |
7-ից 9 տարի (ներառյալ)` շահագործման տևողություն ունեցող շինության համար |
0.94 |
10-ից 12 տարի (ներառյալ)` շահագործման տևողություն ունեցող շինության համար |
0.91 |
13-ից 15 տարի (ներառյալ)` շահագործման տևողություն ունեցող շինության համար |
0.88 |
16-ից 18 տարի (ներառյալ)` շահագործման տևողություն ունեցող շինության համար |
0.85 |
19-ից 21 տարի (ներառյալ)` շահագործման տևողություն ունեցող շինության համար |
0.82 |
22-ից 24 տարի (ներառյալ)` շահագործման տևողություն ունեցող շինության համար |
0.79 |
25-ից 27 տարի (ներառյալ)` շահագործման տևողություն ունեցող շինության համար |
0.76 |
28-ից 30 տարի (ներառյալ)` շահագործման տևողություն ունեցող շինության համար |
0.73 |
31-ից 40 տարի (ներառյալ)` շահագործման տևողություն ունեցող շինության համար |
0.7 |
41 տարի և ավելի շահագործման տևողություն ունեցող շինության համար |
0.6 |
զ. շինության վնասվածության աստիճանը բնութագրող գործակիցը (Գվ) սահմանվում է`
0 աստիճանի վնասվածություն ունեցող շինության համար |
1 |
1-ին և 2-րդ աստիճանի վնասվածություն ունեցող շինության համար |
0.95 |
3-րդ աստիճանի վնասվածություն ունեցող շինության համար |
0.5 |
4-րդ աստիճանի վնասվածություն ունեցող շինության համար |
0 |
է. շինության տանիքի նյութի հետ կապված գործակիցը (Գտ) սահմանվում է`
կղմինդրից տանիքի համար |
1.05 |
թիթեղից տանիքի համար |
1 |
թերթաքարից (շիֆերից) տանիքի համար |
0.9 |
այլ նյութից տանիքի համար |
0.85 |
ը. շինության ծածկի տեսակի հետ կապված գործակիցը (Գծ) սահմանվում է`
երկաթբետոնից ծածկի համար |
1 |
փայտից ծածկի համար |
0.9 |
թ. շինության ավարտվածության աստիճանը բնութագրող գործակիցը (Գա) սահմանվում է`
մինչև 50 տոկոս (ներառյալ)` ավարտվածության աստիճան ունեցող շինության համար |
0.5 |
51-ից 80 տոկոս (ներառյալ)` ավարտվածության աստիճան ունեցող շինության համար |
0.7 |
81 տոկոս և ավելի ավարտվածության աստիճան ունեցող շինության համար |
1 |
ժ. շինության արտաքին հարդարման հետ կապված գործակիցը (Գահ) սահմանվում է`
արտաքին հարդարում չունեցող շինության համար |
1 |
արտաքին հարդարում ունեցող շինության յուրաքանչյուր սրբատաշ ճակատի համար |
1.05 |
արտաքին հարդարում ունեցող շինության յուրաքանչյուր երեսպատված ճակատի համար |
1.025 |
արտաքին հարդարում ունեցող շինության յուրաքանչյուր ապակյա ճակատի համար |
1.05 |
արտաքին հարդարում ունեցող շինության յուրաքանչյուր սվաղված ճակատի համար |
1.01 |
Շինության ճակատը համարվում է ապակյա, եթե շինության ճակատամասի ընդհանուր մակերեսի 50 տոկոսից ավելին ապակյա է:
ժա. շինության օգտագործման նպատակային նշանակության հետ կապված գործակիցը (Գն) սահմանվում է`
գիտական, կրթական և ուսումնական նշանակության շինության համար |
0.7 |
հասարակական նշանակության այլ շինության համար |
1 |
Գիտական, կրթական և ուսումնական նպատակային նշանակության շինությունների ցանկը սահմանում է Կառավարությունը:
ժբ. շինության ծավալի (ներքին չափերով) մեծության հետ կապված լրացուցիչ գործակիցը (Գշծ) սահմանվում է`
մինչև 3000 խմ (ներառյալ)` ծավալի դեպքում |
1 |
3001-ից 6000 խմ (ներառյալ)` ծավալի դեպքում |
0.95 |
6001-ից 9000 խմ (ներառյալ)` ծավալի դեպքում |
0.9 |
9001-ից 12000 խմ (ներառյալ)` ծավալի դեպքում |
0.85 |
12001 խմ և ավելի ծավալի դեպքում |
0.8 |
Ծավալի (ներքին չափերով) մեծության հետ կապված լրացուցիչ գործակիցը (Գշծ) կիրառվում է բոլոր հարկերում առկա ծավալների (ներքին չափերով) գումարային մեծության նկատմամբ:
4. ԱՌԱՆՁԻՆ ԿԱՆԳՆԱԾ ԱՐՏԱԴՐԱԿԱՆ ՆՇԱՆԱԿՈՒԹՅԱՆ ՇԻՆՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԻ ԿԱԴԱՍՏՐԱՅԻՆ ԱՐԺԵՔԻ ՀԱՇՎԱՐԿՄԱՆ ԿԱՐԳԸ
4.1. Առանձին կանգնած արտադրական նշանակության շինությունների կադաստրային արժեքը հաշվարկվում է հետևյալ բանաձևով.
Ա = [(Ա1 + Աշ + …. + Աn) x Գշծ + (Ապ x Ծպ x Գմ)] x Գգ
որտեղ`
Ա1, Աշ, …. Աո-ն` արտադրական նշանակության (արտադրական, վարչական, պահեստային և այլ արտադրական և ոչ արտադրական նշանակություն ունեցող) շինությունների կադաստրային արժեքներն են, որոնք հաշվարկվում են հետևյալ բանաձևով.
Աn = Աշ x Ծշ x Գմ x Գվ x Գտ x Գծ x Գհ x Գա x Գն
որտեղ`
Աշ-ն` արտադրական նշանակության շինության ծավալի (ներքին չափերով) մեկ խորանարդ մետրի արժեքն է` ըստ աղյուսակ 4-ի,
Ծշ-ն` արտադրական նշանակության շինության ծավալն է (ներքին չափերով)` արտահայտված խորանարդ մետրերով,
Ապ-ն` արտադրական նշանակության շինությանը կից պարիսպների ծավալի մեկ խորանարդ մետրի արժեքն է,
Ծպ-ն` արտադրական նշանակության շինությանը կից պարիսպների ծավալն է` արտահայտված խորանարդ մետրերով,
Գգ-ն` շինության տեղադրության (տարածագնահատման գոտիականության) գործակիցն է,
Գմ-ն` շինության մաշվածությունը (շահագործման տևողությունը) բնութագրող գործակիցն է,
Գվ-ն` շինության վնասվածության աստիճանը բնութագրող գործակիցն է,
Գտ-ն` շինության տանիքի նյութի հետ կապված գործակիցն է,
Գծ-ն` շինության ծածկի տեսակի հետ կապված գործակիցն է,
Գհ-ն` շինության հարկայնության հետ կապված գործակիցն է,
Գա-ն` շինության ավարտվածության աստիճանը բնութագրող գործակիցն է,
Գն-ն` շինության օգտագործման նպատակային նշանակության հետ կապված գործակիցն է,
Գշծ-ն` շինության ծավալի (ներքին չափերով) մեծության հետ կապված լրացուցիչ գործակիցն է:
4.2. Առանձին կանգնած արտադրական նշանակության շինությունների կադաստրային արժեքի հաշվարկման նպատակով`
ա. շինության (բացառությամբ պարիսպների) ծավալի (ներքին չափերով) մեկ խորանարդ մետրի արժեքը (Աշ) սահմանվում է`
Աղյուսակ 4
քարից, երկաթբետոնից շինության համար |
22000 դրամ |
փայտից շինության համար |
15000 դրամ |
մետաղյա շինության համար |
19000 դրամ |
բ. շինության պարսպի ծավալի մեկ խորանարդ մետրի արժեքը (Ապ) սահմանվում է`
բազալտից պարսպի համար |
10000 դրամ |
տուֆից պարսպի համար |
9000 դրամ |
երկաթբետոնից պարսպի համար |
7500 դրամ |
գ. շինության տեղադրության (տարածագնահատման գոտիականության) գործակիցը (Գգ) սահմանում է Կառավարությունը հետևյալ չափերի շրջանակներում.
Մարզ (Երևան քաղաք) |
նվազագույնը |
առավելագույնը |
Երևան քաղաք |
0.17 |
1 |
Կոտայք |
0.055 |
0.26 |
Արմավիր և Արարատ |
0.044 |
0.32 |
Արագածոտն |
0.035 |
0.32 |
Շիրակ |
0.035 |
0.21 |
Լոռի |
0.035 |
0.26 |
Տավուշ |
0.035 |
0.17 |
Սյունիք, Վայոց ձոր և Գեղարքունիք |
0.035 |
0.13 |
դ. շինության մաշվածությունը (շահագործման տևողությունը) բնութագրող գործակիցը (Գմ) սահմանվում է`
մինչև 6 տարի (ներառյալ)` շահագործման տևողություն ունեցող շինության համար |
1 |
7-ից 9 տարի (ներառյալ)` շահագործման տևողություն ունեցող շինության համար |
0.94 |
10-ից 12 տարի (ներառյալ)` շահագործման տևողություն ունեցող շինության համար |
0.91 |
13-ից 15 տարի (ներառյալ)` շահագործման տևողություն ունեցող շինության համար |
0.88 |
16-ից 18 տարի (ներառյալ)` շահագործման տևողություն ունեցող շինության համար |
0.85 |
19-ից 21 տարի (ներառյալ)` շահագործման տևողություն ունեցող շինության համար |
0.82 |
22-ից 24 տարի (ներառյալ)` շահագործման տևողություն ունեցող շինության համար |
0.79 |
25-ից 27 տարի (ներառյալ)` շահագործման տևողություն ունեցող շինության համար |
0.76 |
28-ից 30 տարի (ներառյալ)` շահագործման տևողություն ունեցող շինության համար |
0.73 |
31-ից 40 տարի (ներառյալ)` շահագործման տևողություն ունեցող շինության համար |
0.7 |
41 տարի և ավելի շահագործման տևողություն ունեցող շինության համար |
0.6 |
ե. շինության վնասվածության աստիճանը բնութագրող գործակիցը (Գվ) սահմանվում է`
0 աստիճանի վնասվածություն ունեցող շինության համար |
1 |
1-ին և 2-րդ աստիճանի վնասվածություն ունեցող շինության համար |
0.95 |
3-րդ աստիճանի վնասվածություն ունեցող շինության համար |
0.5 |
4-րդ աստիճանի վնասվածություն ունեցող շինության համար |
0 |
զ. շինության տանիքի նյութի հետ կապված գործակիցը (Գտ) սահմանվում է`
կղմինդրից տանիքի համար |
1.05 |
թիթեղից տանիքի համար |
1 |
թերթաքարից (շիֆեր) տանիքի համար |
0.9 |
այլ նյութից տանիքի համար |
0.85 |
է. շինության ծածկի տեսակի հետ կապված գործակիցը (Գծ) սահմանվում է`
երկաթբետոնից ծածկի համար |
1 |
փայտից ծածկի համար |
0.9 |
ը. շինության հարկայնության հետ կապված գործակիցը (Գհ) սահմանվում է`
առաջին հարկի համար |
1 |
երկրորդ և հաջորդ հարկերի համար |
0.9 |
կիսանկուղային հարկի համար |
0.65 |
նկուղային հարկի համար |
0.5 |
ձեղնահարկի և տեխնիկական հարկերի համար |
0.7 |
թ. շինության ավարտվածության աստիճանը բնութագրող գործակիցը (Գա) սահմանվում է`
մինչև 50 տոկոս (ներառյալ)` ավարտվածության աստիճան ունեցող շինության համար |
0.5 |
51-ից 80 տոկոս (ներառյալ)` ավարտվածության աստիճան ունեցող շինության համար |
0.7 |
81 տոկոս և ավելի ավարտվածության աստիճան ունեցող շինության համար |
1 |
ժ. շինության օգտագործման նպատակային նշանակության հետ կապված գործակիցը (Գն) սահմանվում է`
արդյունաբերական նշանակության շինության համար |
1 |
գյուղատնտեսական նշանակության շինության համար |
0.6 |
Շինությունների նպատակային նշանակության դասակարգման ցանկը սահմանում է Կառավարությունը:
ժա. շինության ծավալի (ներքին չափերով) մեծության հետ կապված լրացուցիչ գործակիցը (Գշծ) սահմանվում է`
մինչև 3000 խմ (ներառյալ) ծավալի դեպքում |
1 |
3001-ից 6000 խմ (ներառյալ) ծավալի դեպքում |
0.95 |
6001-ից 9000 խմ (ներառյալ) ծավալի դեպքում |
0.9 |
9001-ից 12000 խմ (ներառյալ) ծավալի դեպքում |
0.85 |
12001 խմ և ավելի ծավալի դեպքում |
0.8 |
Ծավալի (ներքին չափերով) մեծության հետ կապված լրացուցիչ գործակիցը (Գշծ) կիրառվում է բոլոր հարկերում առկա ծավալների (ներքին չափերով) գումարային մեծության նկատմամբ:
5. ԲԱԶՄԱԲՆԱԿԱՐԱՆ ԲՆԱԿԵԼԻ ՇԵՆՔԵՐՈՒՄ ՏԵՂԱԿԱՅՎԱԾ ՀԱՍԱՐԱԿԱԿԱՆ ԵՎ ԱՐՏԱԴՐԱԿԱՆ ՆՇԱՆԱԿՈՒԹՅԱՆ ՇԻՆՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԻ ԿԱԴԱՍՏՐԱՅԻՆ ԱՐԺԵՔԻ ՀԱՇՎԱՐԿՄԱՆ ԿԱՐԳԸ
5.1. Բազմաբնակարան բնակելի շենքերում տեղակայված հասարակական և արտադրական նշանակության օբյեկտների կադաստրային արժեքը հաշվարկվում է հետևյալ բանաձևով.
Ա = (Ա1 + Ա2 + …. + Աn) x Գգ
որտեղ`
Ա1, Աշ, …. Աn-ն` առաջին, երկրորդ և հաջորդ հարկերի (այդ թվում` նկուղի, կիսանկուղի, տեխնիկական հարկի և ձեղնահարկի) կադաստրային արժեքներն են, որոնք հաշվարկվում են հետևյալ բանաձևով.
Աn = Աշ x Ծշ x Գh x Գվ x Գմ x Գա x Գծ x Գահ x Գն
որտեղ`
Աշ-ն` շինության ծավալի (ներքին չափերով) մեկ խորանարդ մետրի արժեքն է` ըստ աղյուսակ 5-ի,
Ծշ-ն` օբյեկտի ծավալն է (ներքին չափերով)` արտահայտված խորանարդ մետրերով,
Գգ-ն` շինության տեղադրության (տարածագնահատման գոտիականության) գործակիցն է,
Գհ-ն` օբյեկտի հարկայնության հետ կապված գործակիցն է,
Գվ-ն` շինության վնասվածության աստիճանը բնութագրող գործակիցն է,
Գմ-ն` շինության մաշվածությունը (շահագործման տևողությունը) բնութագրող գործակիցն է,
Գա-ն` շինության ավարտվածության աստիճանը բնութագրող գործակիցն է,
Գծ-ն` շինության ծածկի տեսակի հետ կապված գործակիցն է,
Գահ-ն` շինության արտաքին հարդարման հետ կապված գործակիցն է,
Գն-ն` շինության օգտագործման նպատակային նշանակության հետ կապված գործակիցն է:
5.2. Բազմաբնակարան բնակելի շենքում տեղակայված հասարակական և արտադրական նշանակության օբյեկտների գնահատման նպատակով`
ա. շինության ծավալի (ներքին չափերով) մեկ խորանարդ մետրի արժեքը (Աշ) սահմանվում է`
Աղյուսակ 5
քարե շինություններում տեղակայված օբյեկտների համար |
127000 դրամ |
երկաթբետոնյա շինություններում տեղակայված օբյեկտների համար |
100000 դրամ |
բ. շինության տեղադրության (տարածագնահատման գոտիականության) գործակիցը (Գգ) սահմանում է Կառավարությունը` հետևյալ չափերի շրջանակներում.
Մարզ (Երևան քաղաք) |
նվազագույնը |
առավելագույնը |
Երևան քաղաք |
0.17 |
1 |
Կոտայք |
0.055 |
0.26 |
Արմավիր և Արարատ |
0.044 |
0.32 |
Արագածոտն |
0.035 |
0.32 |
Շիրակ |
0.035 |
0.21 |
Լոռի |
0.035 |
0.26 |
Տավուշ |
0.035 |
0.17 |
Սյունիք, Վայոց ձոր և Գեղարքունիք |
0.035 |
0.13 |
գ. օբյեկտի հարկայնության հետ կապված գործակիցը (Գհ) սահմանվում է`
առաջին հարկի համար |
1 |
երկրորդ և հաջորդ հարկերի համար |
0.9 |
կիսանկուղային հարկի համար |
0.65 |
նկուղային հարկի համար |
0.5 |
ձեղնահարկի և տեխնիկական հարկերի համար |
0.7 |
դ. շինության վնասվածության աստիճանը բնութագրող գործակիցը (Գվ) սահմանվում է`
0 աստիճանի վնասվածություն ունեցող շինության համար |
1 |
1-ին և 2-րդ աստիճանի վնասվածություն ունեցող շինության համար |
0.95 |
3-րդ աստիճանի վնասվածություն ունեցող շինության համար |
0.5 |
4-րդ աստիճանի վնասվածություն ունեցող շինության համար |
0 |
ե. շինության մաշվածությունը (շահագործման տևողությունը) բնութագրող գործակիցը (Գմ) սահմանվում է`
մինչև 6 տարի (ներառյալ)` շահագործման տևողություն ունեցող շինության համար |
1 |
7-ից 9 տարի (ներառյալ)` շահագործման տևողություն ունեցող շինության համար |
0.94 |
10-ից 12 տարի (ներառյալ)` շահագործման տևողություն ունեցող շինության համար |
0.91 |
13-ից 15 տարի (ներառյալ)` շահագործման տևողություն ունեցող շինության համար |
0.88 |
16-ից 18 տարի (ներառյալ)` շահագործման տևողություն ունեցող շինության համար |
0.85 |
19-ից 21 տարի (ներառյալ)` շահագործման տևողություն ունեցող շինության համար |
0.82 |
22-ից 24 տարի (ներառյալ)` շահագործման տևողություն ունեցող շինության համար |
0.79 |
25-ից 27 տարի (ներառյալ)` շահագործման տևողություն ունեցող շինության համար |
0.76 |
28-ից 30 տարի (ներառյալ)` շահագործման տևողություն ունեցող շինության համար |
0.73 |
31-ից 40 տարի (ներառյալ)` շահագործման տևողություն ունեցող շինության համար |
0.7 |
41 տարի և ավելի շահագործման տևողություն ունեցող շինության համար |
0.6 |
զ. շինության ավարտվածության աստիճանը բնութագրող գործակիցը (Գա) սահմանվում է`
մինչև 50 տոկոս (ներառյալ)` ավարտվածության աստիճան ունեցող շինության համար |
0.5 |
51-ից 80 տոկոս (ներառյալ)` ավարտվածության աստիճան ունեցող շինության համար |
0.7 |
81 տոկոս և ավելի ավարտվածության աստիճան ունեցող շինության համար |
1 |
է. շինության ծածկի տեսակի հետ կապված գործակիցը (Գծ) սահմանվում է`
երկաթբետոնից ծածկի համար |
1 |
փայտից ծածկի համար |
0.9 |
ը. շինության արտաքին հարդարման հետ կապված գործակիցը (Գահ) սահմանվում է`
արտաքին հարդարում չունեցող շինության համար |
1 |
արտաքին հարդարում ունեցող շինության յուրաքանչյուր սրբատաշ ճակատի համար |
1.05 |
արտաքին հարդարում ունեցող շինության յուրաքանչյուր երեսպատված ճակատի համար |
1.025 |
արտաքին հարդարում ունեցող շինության յուրաքանչյուր ապակյա ճակատի համար |
1.05 |
արտաքին հարդարում ունեցող շինության յուրաքանչյուր սվաղված ճակատի համար |
1.01 |
Շինության ճակատը համարվում է ապակյա, եթե շինության ճակատամասի ընդհանուր մակերեսի 50 տոկոսից ավելին ապակյա է:
թ. շինության օգտագործման նպատակային նշանակության հետ կապված գործակիցը (Գն) սահմանվում է`
գիտական, կրթական և ուսումնական նշանակության շինության համար |
0.7 |
հասարակական և արտադրական նշանակության այլ շինության համար |
1 |
Գիտական, կրթական և ուսումնական նշանակության շինությունների ցանկը սահմանում է Կառավարությունը:
6. ՀՈՂԱՄԱՍԵՐԻ (ԲԱՑԱՌՈՒԹՅԱՄԲ ԳՅՈՒՂԱՏՆՏԵՍԱԿԱՆ ՆՇԱՆԱԿՈՒԹՅԱՆ ՀՈՂԵՐԻ) ԿԱԴԱՍՏՐԱՅԻՆ ԱՐԺԵՔԻ ՀԱՇՎԱՐԿՄԱՆ ԿԱՐԳԸ
1) Յուրաքանչյուր հողամասի (բացառությամբ գյուղատնտեսական նշանակության հողերի) կադաստրային արժեքը հաշվարկվում է հետևյալ բանաձևով.
ԿԱհ = Ահ x Մհ
որտեղ`
Ահ-ն` հողամասերի (բացառությամբ գյուղատնտեսական նշանակության հողերի) մեկ հեկտարի կադաստրային արժեքն է,
Մհ-ն` գնահատվող հողամասի մակերեսն է` արտահայտված հեկտարներով:
Հողամասերի (բացառությամբ գյուղատնտեսական նշանակության հողերի) կադաստրային արժեքները սահմանում է Կառավարությունը:
Հավելված 2 |
ԳՅՈՒՂԱՏՆՏԵՍԱԿԱՆ ՆՇԱՆԱԿՈՒԹՅԱՆ ՀՈՂԵՐԻ ԿԱԴԱՍՏՐԱՅԻՆ ԳՆԱՀԱՏՄԱՆ ԿԱՐԳԸ
1. ԳՅՈՒՂԱՏՆՏԵՍԱԿԱՆ ՆՇԱՆԱԿՈՒԹՅԱՆ ՀՈՂԵՐԻ ՀԱՇՎԱՐԿԱՅԻՆ ԶՈՒՏ ԵԿԱՄՏԻ ՀԱՇՎԱՐԿՄԱՆ ԿԱՐԳԸ
2) Գյուղատնտեսական նշանակության հողերի հաշվարկային զուտ եկամուտը հաշվարկվում է հետևյալ բանաձևով.
ԶԵհ= Մգհ x Գզե
որտեղ`
Մգհ-ն` գյուղատնտեսական նշանակության հողի մակերեսն է` արտահայտված հեկտարներով,
Գզե-ն` գյուղատնտեսական նշանակության համապատասխան հողատեսքի, համապատասխան հողագնահատման շրջանի, համապատասխան գնահատման խմբի հաշվարկային զուտ եկամուտն է` մեկ հեկտարի հաշվարկով:
Գյուղատնտեսական նշանակության համապատասխան հողատեսքի, համապատասխան հողագնահատման շրջանի, համապատասխան գնահատման խմբի հաշվարկային զուտ եկամուտը սահմանում է Կառավարությունը:
(238-րդ հոդվածը փոփ. 23.03.18 ՀՕ-261-Ն)